نورپردازی در عکاسی یک عنصر حیاتی است که به شدت تاثیرگذار بر تصویر نهایی است. این تأثیر، فقط به میزان روشنایی یا تاریکی عکس محدود نمی‌شود، بلکه به شکل و حالت تن، طیف رنگی و حس محیط و سوژه نیز مربوط می‌شود. در واقع، نور یک ابزار قدرتمند است که می‌تواند تصویر را به شیوه‌های مختلفی تحت تأثیر قرار دهد.
عکاسی به معنای واژه نقاشی با نور است، اما متاسفانه بسیاری از افراد در هنگام عکاسی به اهمیت کنترل نور به درستی توجه نمی‌کنند. برخی از علاقه‌مندان به عکاسی در شرایط نوری دشوار، از مقدار کمی نور استفاده می‌کنند که برای ایجاد یک تصویر جذاب کافی نیست.
نورپردازی در عکاسی موضوعی پیچیده به نظر می‌رسد، اما در واقع با شروع از اصول پایه و مقدماتی، می‌توانید به تدریج مهارت‌های خود را افزایش دهید. این راهنما به عنوان یک منبع جامع برای آشنایی با اصول نورپردازی در عکاسی طراحی شده است تا شما را در مسیر بهبود مهارت‌هایتان هدایت کند.
منظور از نورپردازی در عکاسی چیست؟
انواع مختلف نورپردازی یک تصویر، تأثیر قابل توجهی در جلب توجه و ایجاد احساسات مختلف دارند. در عکاسی، نورپردازی به نسبت وضعیت و موقعیت منبع نور نسبت به سوژه اصلی اشاره دارد، آیا این منبع نور طبیعی است یا مصنوعی.
زاویه تابش و کیفیت نور تأثیرات متعددی بر تصویر گذارده و ویژگی‌های مختلفی از شفافیت تا لحن تصویر را تعیین می‌کند. این تأثیرات به احساسات و انتقال پیام مشخصی به بیننده نیز مرتبط هستند.
با در نظر گرفتن این مهم که چگونه نور بر زاویه‌ها و منحنی‌های سوژه تابانده می‌شود و کدام قسمت‌ها نورانی و کدام قسمت‌ها سایه‌پردازی شده‌اند، می‌توانید در تقویت مهارت‌های عکاسی خود گام مؤثری بردارید. این برنامه کنترل منابع نور و تنظیم آن برای هر پروژه و ترکیب خاصی، به شما این امکان را می‌دهد که بهترین نتیجه را از هر عکس به دست آورید.
در صورت تمایل برای آگاهی از خدمات عکاسی صنعتی در رسانتو می توانید روی لینک بزنید.
انواع مختلف نورپردازی در عکاسی
نورها در عکاسی به طور کلی به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند. نور طبیعی هر نوع نوری است که بدون مداخله انسان به وجود می‌آید؛ به عبارت دیگر، این می‌تواند نور مستقیم خورشید در یک روز روشن، نور پخش شده توسط مه یا ابرها یا حتی نور ماه در شب باشد.
نور مصنوعی قابل کنترل توسط انسان است و می‌توان آن را جابجا کرده و با شرایط محیط تنظیم کرد. تنظیم نور مصنوعی، به دلیل قابلیت کنترل بیشتر، مختصر و راحت‌تر از تنظیم نور طبیعی به نظر می‌رسد؛ زیرا در این حالت، نیازی به تغییر موقعیت سوژه یا دوربین برای تطابق با نور طبیعی نداریم.
هر دو نور طبیعی و مصنوعی قابلیت تنظیم و دستکاری دارند تا شیوه‌های متعددی از نورپردازی در عکاسی را به وجود آورند. اگر با روش‌های صحیح استفاده از این نورها آشنا باشید، می‌توانید نتایج متفاوتی در نورپردازی عکس‌های خود به دست آورید.
نور طبیعی
در صورت تصمیم به استفاده از نور طبیعی در عکاسی، ضروری است که تأثیرات زاویه و جهت نور خورشید بر ترکیب تصویر را در نظر بگیرید. به عنوان مثال، در اکثر لحظات روز، نور مستقیم از بالا به سوژه می‌تابد. در روزهای بدون ابر، سایه‌ها قوی و واضح خواهند بود، اما در حالت آسمان ابری، نور خورشید به گونه‌ای پخش می‌شود که تفاوت نوری بر روی سوژه کمتر می‌شود.
در صورت تمایل به استفاده از نور طبیعی با حالت ملایم‌تر، مناسب است که در ساعات نزدیک به طلوع و غروب عکاسی انجام دهید. در این زمان‌ها، زاویه خورشید کمی مایل به افق است و نور به صورت مستقیم به سوژه نمی‌رسد. این لحظات معمولاً زمان‌های محبوبی برای عکاسان حرفه‌ای منظره‌نگار محسوب می‌شوند.
نور تخت
نور تخت به وجود می‌آید زمانی که منبع نور به طور مستقیم در جلوی سوژه قرار دارد. در این حالت، زاویه نور کمتر بوده و سایه تولید شده نیز کمتر است. نور به صورت یکنواخت بر روی سطح تصویر پخش می‌شود و هیچ بخش خاصی از سوژه بیشتر یا کمتر نورپردازی نمی‌شود.
استفاده از نور تخت برای عکاسی پرتره می‌تواند مناسب باشد، اما در صورتی که قصد دارید تمام جزئیات و شخصیت سوژه را به دقت ثبت کنید، این نوع نورپردازی ممکن است کمی تداخل ایجاد کند.
نورپردازی از پشت
نورپردازی از پشت به وقتی انجام می‌شود که منبع نور خود را در جهت پشت سوژه قرار می‌دهید و سوژه میان نور و دوربین قرار می‌گیرد. این روش نورپردازی در عکاسی از پشت، فرصتی فراهم می‌کند تا با سایه‌نما (سیلوئت) و سایه‌های کشیده در تصاویر بازی کنید. اما یکی از مشکلات این روش، از بین رفتن تراز سفیدی تصویر و از دست رفتن جزئیات مهم در سوژه می‌باشد.
استفاده از نورپردازی از پشت در عکاسی، به خصوص زمانی که به دنبال ایجاد تصاویر با احساسات سنگین و سایه‌های بارانی هستید، توصیه می‌شود. اما اگر نیاز به حفظ جزئیات در سوژه دارید، بهتر است از منابع نوری جلوی سوژه نیز استفاده کنید تا تراز سفیدی و جزئیات موردنظر حفظ شوند.
نور نرم
نورپردازی در عکاسی به صورت ملایم یا نرم زمانی اتفاق می‌افتد که منبع نور پخش می‌شود، این باعث می‌شود تاثیر نور در مقایسه با حالتی که منبع نور مستقیم است، ظریف‌تر و ملایم‌تر باشد. در این حالت، سایه‌ها کمتر قوی و پررنگ هستند و کنتراست بین قسمت‌های تیره و روشن عکس کاهش پیدا می‌کند.
اگر شما در یک استودیو عکاسی کار می‌کنید، می‌توانید از یک پنل دیفیوزر یا پخش کننده نور برای منعکس کردن نور به سمت سوژه استفاده کنید. همچنین، در عکاسی در فضای باز، در روزهای ابری نور ملایم طبیعی وجود دارد زیرا ابرها نور خورشید را پخش می‌کنند. یکی از تکنیک‌های موثر در نورپردازی، استفاده از بانس فلاش (Bounce Flash) است، که با هدایت نور فلاش به سمت یک سطح بزرگتر، بازتاب نور به سوی سوژه ایجاد می‌کند.
نورپردازی یک طرفه
نورپردازی یک‌طرفه یا تقسیم‌شده در حالتی ایجاد می‌شود که نور با زاویه ۹۰ درجه به سوژه تابیده می‌شود. در این روش، یک خط واضح در وسط سوژه شکل می‌گیرد، که یک سوی آن کاملاً روشن و دیگر سوی آن کاملاً در تاریکی غرق می‌شود. این تکنیک به ویژه برای عکس‌های پرتره با حالت دراماتیک بسیار مناسب است، به خصوص زمانی که قصد دارید از نورپردازی سخت به جای نورپردازی نرم استفاده کنید.
در این حالت، تضاد شدید بین ناحیه‌ای که به نور برخورد داشته و ناحیه‌ای که در سایه قرار دارد، احساسی از تناقض و عمق به تصویر می‌بخشد. این انتخاب به شما امکان می‌دهد تا احساسات دراماتیک‌تر و شخصیتی‌تری را در عکس خود جلب کنید.
نور سخت
نور سخت، به عنوان نقطه مقابل نور نرم، زمانی شکل می‌گیرد که منبع نور به طور مستقیم روی سوژه تابیده و در واقعیت به آن مسلط باشد. این نوع نورپردازی باعث ایجاد یک کنتراست قوی و تفاوت شگفت‌انگیز بین سایه‌های تیره و بخش‌های روشن می‌شود. معمولاً از این نوع نور در زمان‌هایی که نور خورشید به شدت در میانه روز می‌تابد، استفاده می‌شود. در عکاسی استودیویی نیز می‌توان با استفاده از نورافکن یا منابع نوری که پراکنده نمی‌شوند، این نوع نور را شبیه‌سازی کرد.
نورپردازی حلقه‌ای
لوپ لایتینگ، یک تکنیک جذاب است که به خوبی در تصاویر پرتره به کار می‌رود. در این حالت، یک حلقه سایه به شکل زیبایی زیر چشمان سوژه ایجاد می‌شود. مقایسه با روش‌های دیگر که پیشتر بررسی کردیم، این تکنیک دارای شدت کمتری است و به تصویر یک حس ملایم و دلپذیر می‌بخشد.
در نورپردازی حلقه‌ای، منبع نور را کمی بالاتر از سوژه در زاویه‌ای حدود ۴۵ درجه قرار دهید. با جابجایی منبع نور به سمت بالا و پایین، می‌توانید شدت حلقه را تنظیم کنید، همچنین با نزدیکی یا دور شدن منبع نور به سوژه، می‌توانید شدت سایه را کنترل نمایید. این تغییرات در نورپردازی حلقه‌ای، به شما این امکان را می‌دهد که با زاویه و فاصله نور، احساسات و جزئیات مختلفی را در تصویر به وجود آورید.
نورپردازی پروانه‌ای
نورپردازی پروانه‌ای، همانند نورپردازی حلقه‌ای، اصل ایده‌آل آن از تشکیل یک سایه خاص به شکل پروانه بر روی سوژه گرفته شده است. برای ایجاد این اثر، نور را در جلو و از بالا به سوژه هدایت کنید، به نحوی که یک سایه زیبا و شکیل به شکل پروانه زیر سوژه ایجاد شود. این تکنیک نورپردازی عمدتا در عکس‌های با طراحی زیبا و درخشان، به ویژه در عکس‌های پرتره، به کار می‌رود.
نورپردازی گسترده
نورپردازی گسترده، یک تکنیک شگفت‌انگیز است که در آن، نور به وسیله پهلو اعمال می‌شود. در این حالت، بخشی از سوژه که به دوربین نزدیک‌تر است، به طور جلق شده و روشن می‌شود در حالی که سمت دورتر از دوربین، در سایه می‌ماند. این تکنیک جذاب به خوبی می‌تواند تفاوت ابعادی به تصویر ببخشد، زیرا بخشی از سوژه که در حال نورافشانی است، به طور ویژه بزرگتر و برجسته به نظر می‌رسد. برای این اثر، سوژه را با یک زاویه مشخص قرار داده و آن را کمی نسبت به دوربین بچرخانید تا به این دیداری جذاب دست یابید.
اطلاعات بیشتر : حرفه ای ترین تکنیک عکاسی برای ثبت لحظات مهم
اهمیت تنظیم موقعیت و شکل نورپردازی در عکاسی
استفاده از یک منبع نور یا فلاش به تنهایی می‌تواند اثرات جالبی در نورپردازی تصاویر ایجاد کند. ایده خوبی است که یک شی ساده را انتخاب کرده و منبع نور را از یک جهت مشخص به سمت آن هدایت کنید. سپس با حرکت منبع نور اطراف شیء، تغییرات در سایه‌ها و نقاط روشن متنوع را مشاهده کنید.
سایه‌ها می‌توانند عمق به تصویر بدهند و آن را جذاب‌تر کنند. اگر سوژه شما یک انسان است، تأثیر جهت نور بر جزئیات چهره و رنگ آن را بررسی کنید.
نوری که از پشت دوربین به سمت جلو حرکت می‌کند، نورپردازی تخت‌تری را ایجاد می‌کند. این نوع نورپردازی باعث می‌شود که سایه‌ها در پس‌زمینه تصویر شکل بگیرند. نور از پهلو نیز جلوه خاصی به تصویر می‌دهد و جزئیات سوژه را به خوبی نشان می‌دهد. استفاده از نورپردازی رامبراند هم یک گزینه جالب است.
تغییر جهت نور به سمت پس‌زمینه نیز می‌تواند جلوه جذابی به تصاویر شما ببخشد. می‌توانید با استفاده از دیفیوزر یا رفلکتور، نور را دستکاری کنید و به قسمت‌های خاصی از سوژه بتابانید.
خلاصه
اصول نورپردازی در عکاسی را مورد بررسی قرار دادیم. نورپردازی در عکاسی، با ابتدایی‌ترین تکنیک‌ها قابل استفاده و قابل یادگیری است. از تجهیزات ساده مانند فلاش یا پنل LED شروع کرده و با استفاده از ابزارهای مانند دیفیوزر و رفلکتور، مهارت خود را تقویت کنید.
برای علاقه‌مندان تازه‌کار، انتخاب چتر عکاسی، سافت باکس و رفلکتور یک انتخاب مناسب است و می‌توانید با گذر زمان تجهیزات خود را گسترش داده و از ابزارهای پیشرفته‌تر بهره‌مند شوید.
کلید موفقیت در نورپردازی عکاسی در تجربه و تلاش برای امتحان تغییرات است. با تغییر تنظیمات دوربین، مکان نورپردازی یا حتی سوژه، می‌توانید تصاویر جذاب و متفاوت‌تری ایجاد کنید.
